Drie havens, één visie: Port of Zwolle bouwt aan brede welvaart

Port of Opportunities – haven van kansen. Hier in de havens van Zwolle, Meppel en Kampen heerst geloof in de ambities van het havenbedrijf en de groeimogelijkheden die deze drie havens samen kunnen realiseren. Port of Zwolle is niet één, maar een samenwerking van drie sterke locaties, die samen een krachtige economische eenheid vormen in Noordoost-Nederland.

‘De naam Port of Opportunities is niet zomaar gekozen’, zegt directeur Jeroen van den Ende. ‘Wij geloven dat havens meer zijn dan logistieke knooppunten. Havens kunnen kansen creëren voor bedrijven, voor de regio en uiteindelijk voor brede welvaart. Onze inspanningen zijn erop gericht om economische groei te stimuleren, ondernemers ruimte te geven om te innoveren, kansen te ontwikkelen op het gebied van verduurzaming en circulariteit. Om zo bij te dragen aan de brede welvaart, zodat mensen binnen vijftig kilometer van hun huis niet alleen werk vinden, maar ook een prettige leefomgeving hebben.’

Die visie sluit naadloos aan bij de economische ontwikkeling van Regio Zwolle, die afgelopen jaren is uitgegroeid tot een van de topregio’s van Nederland. De havens vervullen daarin een sleutelrol als logistieke, maritieme draaischijf, met sterke verbindingen naar de rest van Nederland en ver daarbuiten.

Verbindende rol

Port of Zwolle werd vijftien jaar geleden opgericht om de ontwikkelingen in de havens van Zwolle, Meppel en Kampen te stimuleren. ‘Het havenbedrijf is een zelfstandige eenheid die een faciliterende en verbindende rol heeft’, legt directeur Van den Ende uit.

‘Dat betekent dat wij netwerken opbouwen, samenwerking tussen havens en bedrijven organiseren, belangen behartigen en projecten onder de aandacht brengen bij politiek en bedrijfsleven en deze aanjagen’, vervolgt hij. ‘De gemeenten zijn eigenaar van het havenbedrijf’, aldus Van den Ende. ‘Zij gaan over de investeringen in de haveninfrastructuur.’

‘De havens mogen dan op enige afstand van elkaar liggen, ze vullen elkaar aan en vormen samen een sterke economische eenheid,’ verklaart Van den Ende.

Met lef

Meppel is sterk in agri, containers, bouwstoffen en scheepsbouw. Kampen huisvest onder andere scheepsbouwer Royal T Shipyards (voorheen Thecla Bodewes Shipyards), een scheepsontmantelaar, een cluster aan recyclingbedrijven en het werkt aan nieuwe energietoepassingen. Zwolle heeft minder aan de waterkant, maar speelt een grote rol in de logistiek, dankzij bedrijven als Scania en producenten van veevoer, brandstoffen en bouwmaterialen.

De drie gemeenten verschillen in politieke achtergrond, maar zijn eensgezind in hun gemeenschappelijke doel: een krachtig en professioneel havenbedrijf bouwen dat met lef vooruitkijkt. ‘Het besef dat samenwerken meer oplevert dan beconcurreren, is diep verankerd in de organisatie’, benadrukt Van den Ende.

Die samenwerking werpt zijn vruchten af en in de afgelopen jaren zijn de havens gegroeid in volume en betekenis. In 2024 werd 6,1 miljoen ton bulk overgeslagen en 122.000 TEU aan containers verwerkt. De havens zorgen direct voor zo’n 1.750 banen en indirect voor circa 40.000 (cijfers 2021). De gezamenlijke toegevoegde waarde wordt geschat op ruim 3,5 miljard euro (cijfers 2021).

Vanuit de visie van Port of Zwolle zullen die cijfers de komende jaren verder groeien, voorziet Van den Ende: ‘We willen bijdragen aan een duurzame industrie. En dat betekent nu keuzes maken voor de lange termijn. We zetten in op circulaire bedrijvigheid, energietransitie en digitalisering. Projecten rond walstroom, biobrandstoffen en hergebruik van grondstoffen maken deel uit van de langetermijnstrategie.’

Verbreding en verdieping

Een belangrijk fundament voor verdere groei is de verbreding en verdieping van de sluis bij Kornwerderzand. Hierdoor kunnen grotere schepen de havens aan het IJsselmeer bereiken, wat de havens van Port of Zwolle de potentie geeft voor verdere groei. Deze verbetering vergroot de internationale toegankelijkheid en maakt vervoer over water aantrekkelijker en duurzamer dan transport over de weg.

Wat alle ontwikkelingen bindt, is volgens Van den Ende, de bereidheid om samen te werken. ‘Het meest trots ben ik op hoe we als havengebied dichter naar elkaar toe gegroeid zijn. Bedrijven, gemeenten, provincies, onderwijsinstellingen – iedereen ziet dat het moet en dat het ook wat oplevert.’

Port of Zwolle laat zien dat regionale samenwerking, gecombineerd met strategische ligging en duurzame ambitie, de basis kan vormen voor een haven van de toekomst. Een haven die niet alleen goederen en grondstoffen verplaatst, maar ook kansen creëert voor mensen bedrijven en de samenleving als geheel.