Port of Zwolle: Proeftuin met hoog arbeidsethos en investeringsbereidheid

Regio Zwolle wil uitgroeien tot de vierde economische topregio van Nederland. De grote economische motor Port of Zwolle gaat ondersteuning bieden om deze ambitie waar te maken door in te zetten op vergroening, modal shift, klimaat­adaptatie en duurzame energie: het icoonproject Port of Zwolle.

Het icoonproject Port of Zwolle maakt onderdeel uit van het investeringsprogramma van Regio Zwolle. Richard Korteland is burgemeester van de gemeente Meppel en vice-voorzitter van Regio Zwolle en portefeuillehouder van het investeringsprogramma.

Het project laat volgens Korteland een nationale footprint achter waarmee niet alleen een bijdrage wordt geleverd aan de BV Nederland, maar ook aan circulariteit, klimaatadaptatie en duurzaamheid. ‘Het project gaat niet om kleine ontwikkelingen zoals een extra kade.’ Volgens hem wil de regio grotere thema’s aanpakken, zoals klimaatadaptatie, energietransitie, circulariteit en stikstofproblematiek.

‘We willen onze logistieke positie duurzaam versterken.’ Port of Zwolle zet in op de ontwikkeling van een nieuwe haven in Kampen als batterij voor Regio Zwolle, een nieuwe circulaire haven in Meppel als grondstoffenknooppunt en het bedrijventerrein Hessenpoort in Zwolle als proeftuin voor klimaatadaptatie.

Blij

Het unieke van dit project is volgens Korteland dat dit niet een plan is uit de koker van alleen de overheid, maar een doordacht plan van de ondernemers uit de havens, het onderwijs en de overheid. ‘Van zo’n samenwerking worden we in de Regio Zwolle blij.’ De samenwerking met het onderwijs is volgens Korteland ook belangrijk gezien het gebrek aan personeel in het havengebied. ‘Hoe zorgen we ervoor dat een logistiek medewerker in de regio een toffe baan vindt?’

Dit project moet volgens Korteland een bijdrage leveren aan de ambitie om de vierde economische topregio van Nederland te worden. ‘Regio Zwolle moet de proeftuin worden waar nationaal gebruik van kan worden gemaakt. Het is niet de grootste regio van Nederland, maar het grote voordeel daarvan is, dat de schaal zo is dat partijen elkaar al kennen. Daarnaast is het arbeidsethos hoog en is er investeringsbereidheid.’

Port of Zwolle zet daarnaast in op het multimodale netwerk om alle vormen van transport te kunnen aanbieden. Daar is volgens Korteland een aantal ingrediënten voor nodig. ‘Een goede A28, eenzelfde havenverordening in het havengebied Port of Zwolle, bestaande uit de drie gemeenten Zwolle, Kampen en Meppel, en een spoorterminal’.

Korteland: ‘Elke dag gaan er 200 vrachtwagens over de weg naar het achterland. We kijken nu of dat ook per spoor kan. Er is een plek waar we een railterminal in gedachten hebben. Een aantal grotere bedrijven in de regio heeft al aangegeven daar gebruik van te willen maken.’

Bart Kuipers, senior onderzoeker haveneconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en tevens betrokken bij Port of Zwolle, spreekt over Scania als leidende partij die ‘heel erg pleit voor een spoorterminal’. ‘De auto-industrie maakt steeds meer gebruik van toeleveranciers in Oost-Europa; ideale spoorlanden. Bereikbaarheid per spoor is belangrijk om de ambitieuze Europese doelstellingen voor modal shift te behalen. Er wordt nu onderzocht wat de toegevoegde waarde is van spoor. Ikzelf denk dat het een belangrijke stap is als Port of Zwolle haar positie als maakregio wil verstevigen.’ Volgens Kuipers zorgen de weg, het spoor en de binnenvaart in Port of Zwolle voor ‘een ijzersterke propositie’.

Kuipers zegt dat er veel juweeltjes te vinden zijn in de regio in de maakindustrie. ‘Neem de populaire scheepswerf Thecla Bodewes Shipyards. Of Alumax Boats in Meppel, waar de watertaxi’s worden gemaakt die in Rotterdam varen.’

De verbreding van de Kornwerderzandsluis en de verdieping van de vaargeul zijn volgens Korteland ook van belang. Kuipers sluit zich hierbij aan. ‘Die ontwikkeling maakt van Port of Zwolle een volwassen zeehaven. De sluis is vooral economisch gezien belangrijk voor de scheepsbouw in Friesland, een van de topclusters met superjachtenbouw in Nederland. Port of Zwolle wil op dit succes inspelen door ervoor te zorgen dat kustvaart uit Scandinavië, Oost-Europa, Ierland en het Verenigd Koninkrijk ook van de sluis gebruik kan maken.’

Waterstof

Port of Zwolle werkt samen met ondernemers om de haven duurzamer te maken. Korteland: ‘Zo zijn er ondernemers die een windturbine hebben die inzetbaar is voor waterstof, maar die andere partijen nodig hebben om het om te zetten in waterstof. Ook wordt gekeken of de waterstof bijvoorbeeld bruikbaar is als brandstof voor vrachtwagens. Zo zoeken partijen elkaar op. Dat laat enthousiasme en investeringsbereidheid zien.’

Vanuit de Regio Deal Regio Zwolle worden onderzoeken gedaan naar de haalbaarheid van een circulaire logistieke hotspot: een haven die meer energie oplevert dan verbruikt. ‘De energie, zoals restwarmte, die in de haven over is, wordt daarbij doorgeleid naar andere bedrijventerreinen.’

Volgens Korteland is Port of Zwolle een grote economische motor voor de regio. ‘Het havenbedrijf heeft een economische toegevoegde waarde van 0,6 miljard euro. Daarnaast heeft het 2700 arbeidsplaatsen en is het daarmee een van de grootste werkgevers van de regio.’

Kuipers zegt dat Port of Zwolle zich onderscheidt op de volgende punten: ‘bovenmatig goede bereikbaarheid, het toepassen van kennis in de productie en tenslotte een geweldige woonregio’.

De Regio Zwolle Monitor 2020 liet zien dat in 2019 de brede welvaart in Regio Zwolle hoger was dan gemiddeld in Nederland. Dit onderzoek is uitgevoerd door Kenniscentrum Technologie van Hogeschool Windesheim.

Vergelijking van de twaalf Nederlandse provincies liet zien dat de inwoners van Regio Zwolle de op een na hoogste brede welvaart genieten. De regio scoort bovengemiddeld goed op de gebieden woontevredenheid, welzijn, sociale contacten, werk-privébalans en vooral veiligheid.